Ամեն տարի ապրիլի 28-ը Ռուսաստանում նշվում է որպես Քիմիական վտանգից մարդու իրավունքների պայքարի օր կամ Քիմիական անվտանգության օր: Այդ օրվա հաստատման առիթ են ծառայել, դժբախտաբար, ողբերգական իրադարձությունները:
1974 թ. Ապրիլի 28-ին Նովոչեբոկսարկսում զենքի նոր խմբաքանակի թողարկման ժամանակ հրդեհ տեղի ունեցավ: Գործարանում այրվեց «արտադրանքի պատրաստ» թերակառույց արտադրամասը: Այրվեցին շատ ավիացիոն ռումբեր՝ լցոնած վտանգավոր և թունավոր V-գազով, և շրջակա միջավայր ընկան մի քանի տոննա թունավոր նյութեր: Միայն երջանիկ պատահականությամբ և աշխատակիցների ջանքերի շնորհիվ այդ տեխնածին աղետն ավելի մեծ մասշտաբ չստացավ՝ վթարը դուրս չեկավ քաղաքի սահմաններից, չնայած, մասնագետների գնահատմամբ, այդ վթարի հետևանքները կարող էին համեմատելի լինել Չեռնոբիլի աղետին:
Բացի դրանից այդ ժամանակներում տեղի էին ունենում բազմաթիվ աղետներ, որոնք չէին տեղեկացվում բնակչությանը: Օրինակ այդ աղետներից են`Նովոմոսկովսկի, Չապաևսկի, Ստալինգրադի, Դերժինսկի աղետներ:
Քիմիական վտանգից մարդու իրավունքների պայքարի օրն առաջին անգամ նշվել է 1997 թ. ապրիլի 28-ին «Քիմիական անվտանգության համար» ռուսական հասարակական էկոլոգիական կազմակերպության նախաձեռնությամբ՝ ի հիշատակ Նովոչեբոկսարսկում ողբերգական իրադարձությունների: Դրան հաջորդող տարիներին այդ օրը սկսեց նշվել որպես Քիմիական անվտանգության օր: Նրա նպատակը, առաջին հերթին, մարդու «քիմիայի» հետ փոխազդեցության և՛ վտանգավոր, և՛ անվտանգ քննադատական վերլուծությունն է:
Այդ օրը բազմաթիվ կենսաբաններ, էկոլոգներ, հասարակական կազմակերպություններ ապրիլի 28-ին մի շարք էկոլոգիական ակցիաներ են կազմակերպում, որպեսզի հասարակությունը ևս տեղյակ լինի անվտանգ շրջակա միջավայրում ապրելու իր իրավունքի մասին: Ռուսաստանում շրջակա միջավայրում մարդկանց անվտանգ ապրելու իրավունքը երաշխավորվում է ՌԴ սահմանադրությամբ:
Սակայն այն կարելի է նշել նաև Հայաստանում: Դասալսումների, ակցիաների, գովազդների միջոցով, որը տեղեկություն կտա քիմիական անվտանգության մասին և մարդիկ կտեղեկացվեն այդ օրվա մասին:
Էլիզա Եղիազարյան
Լենա Վարդանյան
12-րդ դասարան
- http://www.med-practic.com/arm/798/25291/%D4%BC%D4%BB%D4%BC%D4%BB%D4%BF%20%D5%8D%D4%BB%D5%84%D5%88%D5%86%D5%85%D4%B1%D5%86.%20%D5%94%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%20%D5%A1%D5%B6%D5%BE%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6%20%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A8%20%D5%AD%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D6%80/article.more.html
- http://www.med-practic.com/arm/811/25290/%D4%B1%D5%BA%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB%2028-%D5%A8%20%20%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%20%D5%BE%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%AB%D6%81%20%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%B8%D6%82%20%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%20%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%AB/article.more.html